Wageningen

Duurzaam tuinieren: de tuin níet 'winterklaar' maken

Vroeger was de ‘winterklare’ tuin: plat gesnoeid en aangeharkt met veel plekken zwarte grond en de rozen werden met turf aangeaard. Misschien wel netjes, maar niet natuurvriendelijk. Het is tijd om er anders naar te kijken, zodat de insecten en het bodemleven weer meer floreren.

Bijna al het blad is nu wel van de bomen gevallen. De bladeren van het gras en de paden heeft u misschien in zakken verzameld om bladaarde van te maken, zoals in de nieuwsbrief van november beschreven. Ban de bladblazer, die al het insectenleven stuk blaast en verstoord.
Hopelijk heeft u de bladeren in de borders laten liggen als bescherming van de planten en insecten tegen vorst en straffe oostenwind. De pieren en andere bodemdieren gaan er ondertussen prachtige humus van maken om uw tuingrond te verrijken.

Ook is het beter om de vaste planten niet af te knippen. De holle stengels kunnen anders vol lopen met regenwater en bij vorst zal de plant in het hart met de winterknoppen bevriezen. In de stengels en uitgebloeide bloemen zitten vele insecten in winterslaap verscholen, die in het voorjaar weer de nieuwe uitlopers beschermen tegen luizen. Bij het opschonen van mijn verzamelde zaden, vond ik menig lieveheersbeestje! De uitgebloeide hortensiabloemen zorgen voor een microklimaat en beschermen de onderliggende bloemknoppen en de vogels speuren naar zaden in de zaaddozen in de bloemstengels. Het snoeiwerk kan dus het beste in het voorjaar gedaan worden om invriezen te voorkomen, en ook dan is het goed zoveel mogelijk te laten liggen in de tuin. Goed voor de insecten en tegen de droogte.

Alles gewoon laten staan dus. Alleen de dahlia’s heb ik eruit gehaald want bij een natte winter zullen de knollen anders in de grond wegrotten. Het uitspitten met een riek doe ik niet te vroeg! Pas na de eerste nachtvorst, zodat de plant afsterft en de knollen goed in rust kunnen komen. Volgend jaar zullen ze dan minder blad en meer knoppen maken en vroeger bloeien. Daarna droog en vorstvrij wegzetten.

Bij het opruimen van de terrasplanten in potten verzamel ik de oude potgrond in zakken. In het voorjaar verrijk ik het met compost en bladaarde en een hand organische mestkorrels. Ook de cocos-potgrond is erg goed om er doorheen te mengen. Zo wordt het weer prima potgrond om te gebruiken. Hiermee probeer ik het verbruik te verminderen en een bijdrage te leveren aan het milieu om minder CO2 uitstoot, die bij turfwinning vrijkomt, te krijgen. Hele natuurgebieden in Ierland en de Baltische staten worden nu nog afgegraven voor onze potgrond.

Na de kerst gaat onze kerstboom naar buiten en knip ik alle takken eraf om ze bij vorst te gebruiken om over gevoelige planten te leggen. Een kerstboom met kluit slaat toch maar zelden aan bij herplant in de tuin en zo gebruik ik hem toch nuttig voor mijn gevoel.

Tot zover mijn tips voor duurzaam tuinieren in de wintertuin.
Succes, Greet Steenhuis