Mag ik als tuinliefhebber met goed fatsoen slakkenkorrels gebruiken of niet?

Na rondvraag bij andere tuinliefhebbers heb ik al gemerkt dat er dit jaar her en der met slakkenkorrels is gestrooid, en dat ik niet de enige ben die ‘gezondigd’ heb gelukkig. Hieronder heb ik wat informatie over korrels opgeschreven, vooral voor diegene die niet de slakken handmatig vangen of doorknippen.

Welke slakkenkorrels mag ik eigenlijk gebruiken, zonder schade aan de natuur te veroorzaken? Uit de artikelen die ik gevonden heb op internet, blijkt de kans niet groot is op vergiftiging door huisdieren of egels gelukkig. Grofweg zijn er 2 types:

Slakkenkorrels op basis van metaldehyde of methiocarb. Dit zijn die blauwe korrels. Uit onderzoek blijkt dat vogels deze vanwege de kleur niet  willen eten. Metaldehyde wordt afgebroken tot ethanal, ook bekend als aceetaldehyde, wat vooral de slijmcellen van slakken lijkt te beïnvloeden. De stof zorgt voor grote veranderingen in de structuur van deze mucocyten in slakken. De mucocyten, de cellen die slijm produceren en afscheiden, produceren daardoor overmatig veel slijm, wat de slak fataal wordt. Binnen een paar dagen breekt ethanal af om koolstofdioxide en water te vormen. Ondanks bezorgdheid, zijn er momenteel geen aanwijzingen dat metaldehyde accumuleert in het milieu. Zoals eerder beschreven vervalt het op tot water en koolstofdioxide.

Slakkenkorrels op basis van ijzerfosfaat (merknamen: Escar-Go en Ferramol). Deze korrels worden wel biologisch genoemd. De korrels met ijzerfosfaat zouden milieuvriendelijk zijn, omdat de stof zowiezo al in de natuur voorkomt. Dat ijzerfosfaat werkt in op een klier van de slak, de middenkropklier, waardoor hij zijn eetlust verliest. Mensen, vogels, egels en padden hebben geen middenkropklier. Dat wil niet zeggen dat ze ongestraft en ongelimiteerd ijzerfosfaat kunnen eten, maar wel dat vergiftiging met dit type slakkenkorrel bij hen zelden voorkomt. Een Amerikaans onderzoek naar het effect van slakkenkorrels op de fauna van de tuin heeft aangetoond dat het aantal regenwormen afneemt na het strooien van ijzerfosfaat. Het belang van regenwormen is iedereen wel bekend natuurlijk.

Slakkenkorrels lijken vooral effectief te zijn tijdens droog weer, omdat het gif ervoor zorgt dat de slak overmatig slijm produceert en zichzelf daardoor uitdroogt. Onder natte omstandigheden kunnen slakken sneller hydrateren dan dat bijvoorbeeld metaldehyde ze uitdroogt, waardoor de korrels niet of minder werken.

Het grootste punt dat milieuorganisaties maken over slakkenkorrels is dat het prooien wegneemt voor bijvoorbeeld egels, padden of vogels. Als daarbij ook minder regenwormen gaan voorkomen is dat ook een kwalijke zaak natuurlijk. Ook Romke van der Kaa vindt vooral dat je geen schakels uit de voedselketen moet proberen weg te halen. Daarbij komt dat vogels kalk nodig hebben voor het vormen van eierschalen. Die kalk halen ze voor een deel uit huisjesslakken. Die huisjesslakken zijn relatief onschuldig. Het zijn de naaktslakken die in de tuin de meeste schade aanrichten. Huisjesslakken eten vaak dood materiaal en algen. Maar een slakkenkorrel die wel door naaktslakken en niet door huisjesslakken wordt gegeten is er niet.

Concluderend durf ik zelf nog wel een paar korreltjes te strooien als ik mijn jonge plantjes in de tuin zet of mijn Dahlia-uitlopers wil beschermen. Maar ik doe het wel zeer met mate. Belangrijk is om de korrels regelmatig te gebruiken en niet teveel in één keer. Dus beter vaker kleinere hoeveelheden dan in één keer een hele dijk. Voor de meeste korrels kan men als regel hanteren dat er ongeveer 25 tot 35 korrels per vierkante meter mogen liggen of dat de korrels op een afstand van ongeveer 17 tot 20 cm van elkaar moeten liggen. Lees vooral het etiket en volg de gebruiksaanwijzing. Of gebruik ze helemaal niet, maar dat betekent wel dat je rond schemering je tuin in moet bij vochtig weer om je dierbare planten te beschermen. Want ik heb gemerkt dat slakken vooral dit jaar meedogenloos zijn.