Wat was het een ingrijpend jaar. Nooit gedacht dat de wereld zo kwetsbaar kon zijn. Alles werd bijzonder wat altijd zo gewoon was. En dat blijft nog even zo. Laten we de kracht en de schoonheid van het gewone koesteren en genieten van de kleine dingen.

Vol verwachting kijk ik uit naar het komende jaar. Nu al wacht ik op de bloembollen en het gezang van de merel, terwijl de winter nog moet beginnen. De vogels verwen ik alvast met vetbollen, appels en zonnebloempitten om eind januari een goede score te halen bij de tuinvogeltelling. Doet u ook mee?! Kijk verderop het item ‘tuinvogeltelling’.

Tijdens de druilerige dagen bij het opzoeken van passende foto’s voor deze nieuwsbrief keek ik met verbazing terug op de mooie tuinfoto’s van afgelopen zomer. Ongelofelijk wat een kleuren! Het ontroerde mij. Ik ben meteen van mijn geoogste zaden de ‘koudekiemers’ gaan zaaien om in april de eerste kiemplantjes te kunnen oppotten. De rest van de zaden ga ik in april zaaien. Hoe meer bloemen hoe beter voor de insecten. In het item ‘duurzaam tuinieren’ daag ik u uit om mee te doen met een ’12-maanden-bloei-challenge’.

Heerlijk om plannen te maken voor het komende jaar, waarin we misschien elkaar weer eens kunnen ontmoeten. Helaas kunnen we u nog geen jaarprogramma aanbieden. In plaats daarvan plannen we ieder kwartaal onze activiteiten, die volgens de regels van het RIVM wellicht kunnen plaatsvinden.  Een dezer dagen ontvangen alle leden de voorjaarsflyer in de bus en op onze website is deze dan ook te vinden. Natuurlijk alles onder voorbehoud.  Voor de eerste maanden is er echter nog weinig mogelijk. We willen in februari onze eerste digitale lezing organiseren. In onze nieuwsbrief houden we u op de hoogte.

Leuk dat u ons af en toe een reactie mailt of een foto stuurt! Graag horen we meer van u. Schrijf gerust naar info@wageningen.groei.nl

Een van mijn mooiste kerstkaarten die ik ontving:

‘Van code ROOD in 2020 naar code GROEN in 2021, na INGETOGEN feestdagen een UITBUNDIG nieuw jaar’

Dat gaat vast lukken!

Greet Steenhuis, voorzitter

Misschien heeft u het al gelezen: Het madeliefje staat dit jaar weer op nummer 1 van de winterbloeiers. Door het opwarmen van de aarde zijn de winters van de afgelopen jaren milder geworden, en dus kunnen er steeds meer planten blijven bloeien het hele jaar door. Voorjaarsbloeiers komen eerder in bloei en herfstbloemen blijven soms maar doorbloeien. Ook in de moestuinen gebeurt nog genoeg.

Natuurlijk is dat voor de insecten goed nieuws. Dat mag ook wel, want ze zijn in 30 jaar tijd met 75% afgenomen. Geen autovoorruiten meer met dode beestjes vastgeplakt en op een warme zomeravond zwermen de muggen ook niet meer rond de lantaarnpaal. Een zorgelijke ontwikkeling. Misschien wilt u wel helpen daaraan iets te veranderen. Wat zou u kunnen doen?

Ga dit jaar de uitdaging aan: probeer het komende seizoen meer bloemen in uw (moes)tuin te poten en op het terras of balkon veel bloeiende insectenplanten in potten te zetten. Zaai éénjarigen tussen de struiken en vaste planten. Op de zadenruilbeurs in maart is er keuze genoeg. Misschien lukt het wel om het hele jaar door een kleurrijke bloei te creëren. Leuk ook om te zien welke vlinders, bijen, hommels en andere insecten deze aantrekken.

De Vlinderstichting heeft een boekje uitgegeven met tips om de insecten te helpen. Van balkon tot stadspark en van landbouwgrond tot natuurgebied: een uitgebreide handleiding voor ideeën, inspiratie en concrete handelingen om insecten te helpen. Een studente van de WUR, Tessa van de Nadort, heeft teksten geschreven, illustraties gemaakt en foto’s verzameld en daar een prachtig boekje van gemaakt, ‘Aan de slag voor insecten’.

Voor tuinbezitters wordt onder andere aandacht besteed aan inheemse planten, bestrijdingsmiddelen en hoe je bijvoorbeeld een mooie en biodiverse groene schutting kunt maken.

De gratis digitale versie kunt u bestellen via deze link. De papieren versie kunt u voor 7,50 euro hier bestellen.

Dat wordt een kleurrijk 2021. Succes met deze uitdaging!
Greet Steenhuis

vroegbloeiers:

Je zou denken dat je in de winter weinig te doen hebt aan het vermeerderen van je planten, behalve dan het zaaien van koudekiemers, zie hierboven, en de foto onderin deze nieuwsbrief. Maar niets is minder waar, er is namelijk best een groep planten die juist het beste in de winter vermeerderd kan worden, bijvoorbeeld uit het snoeihout dat overblijft na de wintersnoei. Dat kan in december of januari. Zelf heb ik op deze manier mijn rode- en zwarte-bessenstruiken in aantal verdubbeld. Het mooie is dat deze manier van stekken heel weinig ruimte vraagt, en je er na het nemen van de stekken geen omkijken naar hebt.

Welke planten lenen zich hiervoor? Dit zijn met name bomen en struiken. Bijvoorbeeld de vijg, waarvan ieder jaar wel stekken worden aangeboden op onze ruilbeurs. Maar ook van veel kleinfruit, rozen, Cornus, Rubus, Deutzia, wilg, populier, en nog veel meer. Eigenlijk kun je het van iedere boom of struik gewoon proberen en vaak lukt het dan wel.

Het werkt zo: je knipt een eenjarige twijg af, net onder een knop. De bovenkant knip je schuin af, zodat je altijd later nog kunt zien wat de bovenkant is. Uit een twijg kun je op deze manier vaak meerdere stekken knippen. Omdat niet iedere stek zal slagen, is het altijd een goed idee meerdere stekken te nemen. Deze stekken steek je eenvoudig in een pot met grond en zet je koel en donker weg, bijvoorbeeld in de schuur. Ik heb zelf gemerkt dat het ook prima gaat in een hoekje van de tuin, zolang het maar niet streng gaat vriezen; het voordeel is dat ze dan niet ongemerkt kunnen verdrogen. In de maanden erna wordt eerst wondweefsel gemaakt, waaruit wortels ontstaan. Stekken in een pot kun je in maart afzonderlijk uitplanten. Daar laat je ze rustig staan. Ze lopen dan uit en kunnen aan het eind van het groeiseizoen op hun definitieve plek worden gezet. Het vraagt dus even geduld, maar dan heb je ook wat.

Deze link leidt naar het Groei&Bloei-filmpje met Gerard van Buiten over winterstek maken. Veel succes! En stuur ons vooral een foto van het resultaat.
Leontine Colon

Winterstek maken met Gerard van Buiten

Joantine Berghuijs stuurde ons foto's van haar kerstbomen:

"Hierbij een foto van onze kerstboom, die we dit jaar voor de vierde keer gebruiken. Een exemplaar dat in pot is opgekweekt, dat we in de tuin hebben staan en nu en dan verpotten, en elk jaar naar binnen halen! Als aanvulling op het verhaal nog een fotootje: dit is de opvolger-kerstboom. Die hebben we als zaailing van 10 cm een aantal jaar geleden uit Tsjechië meegenomen. Die staat zich nu buiten in te werken!"

- van vrijdag 29 t/m zondag 31 januari -

Jaarlijks tellen tienduizenden mensen de vogels in hun tuin of op hun balkon, zodat de Vogelbescherming en Sovon meer leren om de vogels beter te beschermen. Daarnaast is het ontzettend leuk én het is makkelijk om mee te doen. Vooraf kunt u zelfs bij aanmelding op www.tuinvogeltelling.nl ook nog een gratis cursus Tuinvogels herkennen doen.

Tel op vrijdag 29, zaterdag 30 of zondag 31 januari 2021 één keer een half uur de vogels in uw tuin of op uw balkon. Vroeg in de ochtend zijn vogels het meest actief en valt er dus het meest te tellen. Vliegen de vogels alleen maar over uw tuin? Die tellen niet mee.

Noteer alle waarnemingen van een soort in uw tuin of op uw balkon. Wilt u de telling eerst op papier noteren? Download dan deze handige tellijst (PDF) en print hem uit. (NB het scherm blijft leeg maar de tellijst wordt naar uw map downloads gekopieerd en is daar te openen)

Uw telling geeft u gemakkelijk door via de website Nationale Tuinvogeltelling.

Het telformulier staat dan voor u klaar. Veel succes!.

Bochte specht met jong gesignaleerd in Heelsum

Wij leven in Wageningen in een hoek van het land waar de bodem niet erg kalkrijk is en dus zuur, en dat geldt ook voor onze rivierklei. Voor veel planten is dat erg prettig, denk maar aan de rhododendrons. Maar voor een moestuin en ook voor het gazon is het toch wel nodig dat de grond niet te zuur is en dus voldoende kalk bevat, want kalk maakt de grond minder zuur. Het is ook onmisbaar als bouwstof voor de planten en verbetert de structuur van de bodem. Bij tomaten is voldoende kalk zelfs een voorwaarde om neusrot te voorkomen. De grond in onze tuin wordt vanzelf in de loop van de tijd wat zuurder. Twijfel je of je grond zuur is en kalk nodig heeft, dan kun je een zuurbepaling laten doen bij een tuincentrum, waar je ook advies kunt krijgen over de te kiezen kalkmeststof.

De beste tijd om kalk te strooien is in de winter, dus in januari. In de winter is de grond zo vochtig dat de kalkkorrels snel uit elkaar vallen. De regen neemt vervolgens de kalk mee de grond in. Zelf maakte ik vroeger wel de fout om hier pas in maart mee te beginnen, zodra de buitentemperaturen wat prettiger werden. Maar inmiddels weet ik dat kalk en mest niet samen gegeven kunnen worden. Je moet na het strooien van kalk minstens een maand wachten, voordat je met bemesten begint. Op erg zure grond kan het nodig zijn om in augustus nog wat kalk te geven. Houd je daarbij aan het doseringsadvies op de verpakking, want teveel kalk is ook weer niet goed.

Planten die van veel kalk houden zijn vijgen, druiven en bramen. Maar denk eraan dat blauwe bessen helemaal geen kalk mogen hebben, en aardbeien en frambozen liever ook niet.
Leontine Colon

Een van de kalkminnende planten is de vijg

Groei & Bloei beschikt over een aantal consulenten (vrijwilligers). Het instituut consulent is zo’n 20 jaar geleden bedacht; inmiddels is het consulentschap bij de rayons en de meeste afdelingen een begrip. De consulent heeft een eigen werkgebied binnen Nederland. Hij of zij adviseert afdelingen en rayons op een breed terrein, bemiddelt waar nodig en denkt mee en is daarmee een onbezoldigd ondersteuner bij de afdelingen.

Op dit moment is er ruimte voor een nieuwe consulent.

Vind je het leuk met mensen te werken en hiervoor door het land te reizen, dan is het consulentschap misschien wel wat voor jou. Je kunt je aanmelden bij het bestuur, zij geven dan je naam dan door aan het landelijk bestuur.

Consulenten ontvangen een reis- en verblijfvergoeding en overige vergoedingen voor het uitoefenen van de functie.

In de nieuwsbrief van november verteld ik over mijn eerste poging om varens te 'zaaien' uit vers geoogste sporen. Ik deed dat met de glansschildvaren (Polystichum polyblepharum) omdat ik die erg mooi vind. En bovendien droeg die plant in mijn tuin sporen toen ik ernaar ging zoeken. De eerste poging was op 3 oktober. Na negen dagen was er nog geen spoor van de verwachte ‘groene waas’ in het potje, en dus maakte ik op 12 oktober een nieuw potje. Ook hierin gebeurde niet veel en dus zette ik beide potjes in de warme lichtkap van het aquarium en vergat ze.

Met de kerst haalde ik ze er weer eens uit en ja hoor, eindelijk zag ik in beide potjes de eerste hartvormige, groene prothalli, waaruit de nieuwe varens zouden moeten groeien. Nog geen varenblaadjes. Zie de tekening en de foto. Beide potjes staan nu voor het keukenraam op het noorden, zodat de prothalli zich verder kunnen ontwikkelen. Als het goed is vormen ze mannelijke en vrouwelijke sporen die samensmelten op de plaats van de vrouwelijke spore in het midden van de prothallus en zich ontwikkelen tot een jonge varen. Ik houd jullie op de hoogte!

Leontine Colon

De levenscyclus van varens, en het eerste resultaat: een prothallus!

Een laatste oproep voor de 'train-de-trainer' opleiding voor tuinambassadeurs,
die in verband met corona nu digitaal gegeven wordt.

Voor nadere informatie: deze link.

Vraag dan het inschrijfformulier van onze afdeling aan door een e-mailtje te sturen naar info@wageningen.groei.nl.

Je ontvangt dan deze prachtige instap-aanbieding:

• het januari/februarinummer van Groei & Bloei van 2021 gratis
• een mussenvilla t.w.v. €32,50 als welkomstgeschenk
• én korting van 18 euro voor 2021: je betaalt eenmalig het actietarief van € 48,95 i.p.v. 67,00 euro

Deze actie geldt alléén middels aanmelding bij de afdeling met het bovengenoemde inschrijfformulier (dus niet via de website!). Ook mag je in 2020 niet eerder lid zijn geweest.

ledenaanbieding: