De (meteorologische) herfst begon op 1 september en voor onze vereniging betekent dat het begin van het lezingenseizoen. Peter Knippels trapte af met een goedbezochte lezing over bloembollen hot-spots all over the world. Zelf kon ik er – door mijn vakantie – niet bij zijn, maar via Leontine kreeg ik gelukkig zijn “Handboek kweken van bollen in kamer en kas”. Leuk om met een aantal soorten die hij beschrijft aan de gang te gaan.

Groei & Bloei Wageningen e.o. was ook present op de jaarlijkse Molenmarkt (zaterdag 13 september). Een drukbezochte en gezellige markt, zo vernam ik via de mail en whatsapp. Greet, bedankt voor de coördinatie van dit PR-evenement! En alle andere betrokken vrijwilligers: bedankt voor jullie inzet bij het opbouwen en afbreken van de Groei & Bloei-kraam en het – in ploegendienst – bemensen van onze stand! Ook de leden die plantjes inbrachten voor de verkoop: enorm bedankt voor jullie bijdrage!

Verder vond in september de workshop “Bloemschikken in herfstsfeer” plaats, één van de vier themaworkshops die ons lid Monique jaarlijks organiseert. Wat een actieve afdeling hebben we toch!

Tijdens mijn vakantie bezochten we de Marksburg nabij Koblenz. Dit is het enige middeleeuwse kasteel in het Middel-Rijndal dat nooit verwoest is. Een bezoek aan dit kasteel is zonder meer de moeite waard. Tijdens de rondleiding bezoek je ook de kruidentuin. De tuin is aangelegd binnen de tweede verdedigingsgordel – in jargon ‘dwingel’ genaamd. Toen deze tweede gordel geen functie voor de verdediging had, heeft men hem opgevuld met grond en een kruiden- en groentetuin aangelegd. Er zijn veel kruidentuinen, maar deze is een middeleeuwse tuin die nog steeds in prachtige staat is. De bordjes bij de planten en struiken vermelden de middeleeuwse, Duitse en wetenschappelijke naam. Grappig te zien dat in de wetenschappelijke naam uit de 18e eeuw de middeleeuwse benaming vaak terugkomt.

Nu – uitgerust – weer tijd voor Groei & Bloei. Zie ik jullie op de stekken- en plantenruilbeurs komende zaterdag? En anders hopelijk op onze gezamenlijke lezing met Floralia en Groei & Bloei Ede later deze maand. In deze nieuwsbrief lees je er meer over. Graag tot binnenkort!

Ineke Jenniskens, voorzitter

Op 4 oktober ben je weer welkom met zaden, stekken, bollen en knollen en planten voor binnen en buiten. Ook ‘groenboeken’/tuinbladen en gebruikt, goed gereedschap kun je mee brengen. Om 9:30 uur begint het ‘ruilen’. Kom wel op tijd, anders is alles al weg! Ook voor niet-leden is deze beurs gratis, ook als je zelf geen planten kunt inbrengen. De koffie staat klaar!

NB De Generaal Foulkesweg is die dag afgesloten voor verkeer ivm een evenement. Het is niet duidelijk vanaf hoe laat. Kom dus op de fiets. Of kom vroeg, en parkeer in een zijstraat.

Inbreng planten, stekken, zaden, tuinboeken enz.: vanaf 9:00 uur
Start ruilbeurs: 9:30 uur
Einde: 10:30 uur
Locatie: Koetshuis Belmonte Arboretum, Generaal Foulkesweg 94-A, 6703 DS Wageningen
Entree: gratis, ook niet-leden zijn van harte welkom.

Op 18 oktober gaan we in de herkansing voor de bomenwandeling in het Arboretum De Dreyen. De eerdere versie in februari was al gauw vol. Dus hebben we nu een tweede georganiseerd. Deze heeft plaats voor 20 deelnemers, er zijn nog ca 10 plaatsen beschikbaar. Dus wees er snel bij. Aanmelden is verplicht, omdat de groep niet te groot mag zijn.

De Dreyen is begonnen als proef- en instructietuin voor studenten aan de tuinbouwschool. Het schetsontwerp hiervoor is van L.A. Springer en dateert uit 1896. Rond 1920 besloot de toenmalige Landbouwhogeschool het gebied te ontwikkelen tot een campus. De instructietuin verdween en de tuin werd een arboretum vooral voor bosbouwstudenten. In 2010 werden de twee Arboreta afgestoten. De Dreyen werd verkocht aan de heer Dijkman, het Botanisch laboratorium werd een beeldenmuseum, de tuin een wandelpark met nog veel oude maar ook veel nieuwe bomen en struiken.

Datum en locatie: zaterdag 18 oktober 2025, 13.30 - 15.00 uur
Aanmelden bij aanmeldingen@wageningen.groei.nl. De plaatsen worden verdeeld op volgorde van aanmelding.
Gratis voor leden en niet-leden.
Gezamenlijk vertrek om 13.30 uur vanaf de parkeerplaats van Het Depot, Arboretumlaan 4, 6703 BD Wageningen. 
Maximum aantal deelnemers: 20

De eerdere bomenwandeling in Arboretum De Dreyen was in februari 2025.

Henny van der Wilt is 30 jaar als hovenier in dienst bij Kasteel-Museum Sypesteyn te Loosdrecht. Wij kennen haar al als enthousiaste spreker over tuinenreizen op de fiets. Ditmaal is haar onderwerp de moestuin: zaaien, planten, oogsten oftewel... moestuinieren met 'hart en ziel’

Kosten: € 4, leden gratis
Locatie: ’t Kerkheem, Kerkhoflaan 34, 6721 EZ Bennekom
i.s.m. G&B Ede en Floralia

De Molenmarkt van 13 september j.l., was heel gezellig. Er was veel belangstelling en we hebben 123 plantjes verkocht. Wat een geluk met het weer; pas toen iedereen had opgeruimd barstte het onweer los.

Elke jaar doorkruisen teams van tuinkeurders drie keer hun wijk: voorjaar, zomer en herfst. Ze geven punten aan de mooiste voortuinen, mits zichtbaar vanaf de openbare weg. Ook balkons en geveltuinen worden gekeurd. Er wordt gelet op algemene indruk, kleur, biodiversiteit en onderhoud. En zo komen er winnaars uit de bus. De gemeente Wageningen stelt veel prijs op het verfraaien en vergroenen van Wageningen en zorgt voor subsidie en de prijsuitreiking.

De prijsuitreiking vindt plaats op donderdagavond 6 november. Ook dit jaar weer in Tuindorp Wageningen. Prijswinnaars krijgen een persoonlijke uitnodiging.
Om 20:00 uur houdt Marieke Dijkstra, beleidsmedewerker Groei & Klimaatadaptatie bij de gemeente Wageningen, eerst een lezing over 'Vergroenen van Wageningen. Kansen en uitdagingen'.
Na de pauze rond 21.00 uur gaan we de prijswinnaars in het zonnetje zetten met de gebruikelijke presentatie van de tuinen en de 'jury-rapporten'.

Locatie: Tuindorp, Floralaan 20-B, 6707 HR Wageningen
20:00 - 21:00 uur: lezing
21:15 - 22:00 uur: prijsuitreiking
Toegang gratis voor leden en tuinprijswinnaars

de tuinkeurders in actie

Stel je voor: een dag vol nieuwe gezichten, inspirerende verhalen en de kans om deel uit te maken van iets bijzonders. Wat als je gaat en het blijkt een van de beste beslissingen te zijn?

Je arriveert op de locatie en wordt verwelkomd door een warme en enthousiaste sfeer. Overal om je heen zijn mensen die dezelfde passie delen, of die nieuwsgierig zijn om iets nieuws te leren. Je voelt je meteen op je gemak en merkt dat de gesprekken gemakkelijk en interessant zijn.

Tijdens dit evenement worden de Oost Nederlandse kampioenschappen bloemschikken gehouden voor amateurs en studenten. Voor deze kampioenschappen hebben al verschillende personen zich aangemeld. Het is nog niet vol! Nieuwe deelnemers kunnen zich nog steeds aanmelden.. Bezoekers zijn vanaf 13:30 welkom om de creaties te komen bekijken.

Voor meer informatie en aanmelding, mail naar beon@bloemschikken.groei.nl.
Locatie: Het Hart Eefde, Jolinkweg 2, 7211 DM Eefde

Natuurlijk kan je alle vaste planten voor in je tuin kopen bij een kweker of tuincentrum. Maar het zelf zaaien en opkweken ervan is een leuke uitdaging. Hoe mooi is het dat uit zo’n klein zaadje een prachtige vaste plant komt.

Hoe moet je die zaaien voor het beste resultaat en wanneer is de juiste tijd? Zaaien in november? Je zou het misschien niet denken, maar heel veel tuinplanten hebben een natte koude periode nodig om goed te kunnen kiemen. En dan niet de zaden in de koelkast leggen hoor, dat werkt niet altijd. In deze workshop gaan we met meerdere zaden van vaste planten aan de slag. Je gaat met enkele potten vol hoop en verwachting naar huis. De hele winter is het dan afwachten, maar je zult verrast zijn als het lente wordt!

Ik geef deze workshop gewoon in mijn huiskamer met alle deelnemers gezellig rond de grote eettafel. Welkom!
Greet Steenhuis

Locatie: Veerstraat 93, 6703 CB Wageningen
Kosten: € 15, Kosten lid: € 10
Datum en tijd: Donderdag 13 november 19:30 - 22 uur
Aanmelden verplicht vóór 10 november via aanmeldingen@wageningen.groei.nl o.v.v. workshop koudekiemers

De pompoenplanten op de composthoop gaan er elke dag slechter uitzien, doordat de meeldauw het blad aantast en de planten misschien ook gewoon afrijpen nu de meeste vruchten volgroeid zijn. Deze vruchten hebben we daarom nu afgesneden, zie de foto bovenin deze nieuwsbrief. In totaal hebben we nu 7 stuks, ruim 15 kilogram! Vorig jaar hebben we ze tot ver na de jaarwisseling nog goed kunnen houden.

De pompoenplanten die gewoon in de grond stonden deden het minder goed en lijken nu pas op gang te komen, ze zijn dan ook nog groen en er zitten diverse onrijpe vruchten aan. Deze mogen nog lekker doorgroeien. Mogelijk komt dit doordat we ze nog vrij laat, medio juli, een extra gift van gedroogde koemestkorrels hebben gegeven, die pas na de recente regen goed beschikbaar kwam. Hoe dan ook, voor komend jaar hebben we in het nieuwe plantvak al een kuil gegraven en gevuld met een volle kruiwagen verse paardenmest. Deze mag in de winter rijpen zodat we de pompoenen volgend jaar een betere start kunnen geven. Onze composthoop hebben we gelijk aangevuld met 7 kruiwagens paardenmest. Komend voorjaar zetten we deze om en kan hij nog een jaar narijpen, en ook daar komen dan weer pompoenen op.

Het is deze week wat kouder dan normaal en dus laten de insecten op de moestuin zich wat makkelijker fotograferen. Een grote hommel zat te rusten op de bloeiende Afrikaantjes. En een Kleine Vuurvlinder op de Phacelia. Eerder had ik al eens een kleine parelmoervlinder zien vliegen, maar die liet zich toen met moeite fotograferen. Nu zat er eentje doodstil op de bloeiende Afrikaantjes, met de vleugels dichtgeklapt zodat je de parelmoeren ‘spiegeltjes’ aan de onderzijde goed kunt zien. Wat een prachtig beestje is dat toch!

Leontine Colon

Kleine vuurvlinder (links) en Kleine parelmoervlinder

Deze aanbieding uit de nieuwsbrief van september loopt nog steeds, maar Op=op! Dus wees er snel bij.

Dit najaar is er een nieuwe ronde van het Groei & Bloei ledenvoordeel, waarbij leden van Groei & Bloei met flinke korting producten van Bio Kultura kunnen kopen. Met deze producten investeer je niet alleen in jouw tuin, maar ook in een duurzamere toekomst voor onze planeet.

Alleen voor leden van Groei & Bloei bieden we de bodemverbeteraars van Bio Kultura aan voor een ledenprijs die je niet wilt missen. Zeg vaarwel tegen traditionele potgrond, tuinaarde en compost en verwelkom een milieuvriendelijk alternatief dat de bodem verrijkt en planten laat floreren.

Groei&Bloei Wageningen doet dit jaar voor het eerst mee met deze actie, met een uitgiftepunt in Wolfheze. Bestellen (en betalen) kan vanaf medio november in de landelijke Groei&Bloei-webshop waarbij men kan kiezen voor de afhaallocatie van onze afdeling. Bestellers ontvangen een bestelbevestiging waarin de afhaallocatie vermeld staat en waarmee ze in februari 2026 hun bestelling kunnen ophalen. Wij krijgen dan een lijst van bestellingen voor onze locatie in Wolfheze, en de betreffende bestellers krijgen vervolgens van ons bericht over plaats, datum en tijd.

Biokultura compost en potgrond

Wie had gedacht dat paardenbloemen ook babyroze kunnen zijn? Of eigenlijk, dat er planten zijn die erg op paardenbloemen lijken, maar dan met roze bloemen? Dat bestaat en deze schoonheid heet Crepis rubra. Ik vond de zaden op internet, ze stellen niet veel voor, het zijn net heel dunne naaldjes. Maar ze kiemden als de beste! Al gauw kon ik meerdere kiemplanten verspenen en opkweken. Deze leken veel op jonge paardenbloemplanten. Zodra ze groot genoeg waren zette ik ze op een zonnig plekje op De Eng. Daar gingen ze al snel bloeien, mede door het warme en droge weer. En ze vormden ook zaad wat ik liet zitten omdat ik wilde dat ze zich uitzaaiden, en omdat ik ook zelf nieuw zaad wilde oogsten. De uitgebloeide bloemen veranderden in bolletjes zaadpluis met van die dunne naaldzaadjes eronder. Missie geslaagd! Ze bloeiden helaas niet heel lang, misschien doordat ik ze zaad liet vormen, en anders door de droge zomer. Maar wat waren ze mooi! Hopelijk volgend jaar genoeg zaailingen. Het enige probleem wordt dan hoe deze te onderscheiden van de jonge paardenbloemen.

Leontine Colon

Crepis rubra in bloei, en met zaadpluis

Dan is er nu de najaarsactie. Lid worden via de afdeling is extra aantrekkelijk. Want via deze actie ontvang je als nieuw lid het gratis welkomstcadeau, de Groei & Bloei special 'DE EETBARE TUIN' en de laatste nummers van Groei & Bloei gratis. In 2026 krijg je bovendien een eenmalige instapkorting van €20! Als je daarentegen lid wordt via de landelijke website moet je als nieuw lid een keuze maken tussen óf korting lidmaatschap óf gratis cadeau. Je kunt het inschrijfformulier aanvragen op info@wageningen.nl.

Vernonia crinita

... en Leycesteria formosa (fazantenbes)