Zo, dat is genieten van deze hoge temperaturen! Terwijl vandaag de ‘wintertijd’ is ingegaan, lijkt het nog bijna zomer. Nog steeds ben ik met plezier de laatste aanwinsten in mijn tuin aan het zetten, maar omdat alle Dahlia’s en Salvia’s nog steeds volop groeien en bloeien, is het moeilijk een plekje voor ze te vinden. En dan heb ik nog niet eens de bloembollen gepoot! Die stop ik dus pas erin nadat ik de Dahlia’s gerooid heb. Ja, dit jaar toch maar weer alle dahliaknollen in de kelder bewaren, zodat ze niet kunnen gaan rotten, als we weer zo’n natte winter krijgen.

In de lezing van Margaret Hop over ‘een tuin voor het nieuwe klimaat’ afgelopen maandag kwam de wateroverlast uitvoerig ter sprake, en toonde Margaret mooie oplossingen voor in de tuin. Handig dat er ook bomen en planten zijn die én droogte én overstroming kunnen hebben. Klaar voor het nieuwe klimaat. Wil je de slides van deze lezing (nogmaals) bekijken? We zetten ze bij ‘Terugblik’ op onze website www.wageningen.groei.nl.  

Donderdag 7 november is onze tuinkeuringsavond in Tuindorp en zal onze groene wethouder Erik-Jan Bijleveld de prijzen komen uitreiken. Ook zal dan onze laatste lezing van het jaar gehouden worden over ‘Bijen lokken naar je tuin’. Goed voor meer biodiversiteit in je tuin. Want hoe biodivers is je tuin al?

Dit jaar ben ik begonnen met de insecten en andere wilde dieren en planten in mijn tuin te fotograferen en met de app Obsidentify te determineren. Leuk om je score te zien oplopen en sterren te ontvangen bij diverse waarnemingen. Al meer dan 100 soorten heb ik!

Verder hebben we dit jaar nog enkele workshops in de aanbieding: bloemschikken, zaden schonen, en tuingereedschap-onderhoud. Leuk als je je aanmeldt.

Welkom!
Greet Steenhuis, voorzitter

de zwavelzwam of boskip

Deze avond wordt gehouden in Tuindorp!

Het gaat niet goed met onze bijen. In deze lezing over ‘Hulp voor bijen gaat Marianne Meijboom dieper in op de verschillende bijen die in Nederland voorkomen en hoe deze bijen geholpen kunnen worden. Wat zijn de verschillen tussen honingbijen en wilde bijen? Welke planten kunnen helpen bij het vergroten van het voedselaanbod van nectar en stuifmeel en welke planten niet? Hoe nestelen bijen en hoe kun je nestgelegenheid creëren? Wat is een goed bijenhotel en waaraan moet je denken bij het plaatsen van een bijenhotel? Hoe kun je soorten helpen die in de grond nestelen? Al deze vragen zullen tijdens deze lezing aan bod komen.

Marianne is sinds 2015 imker en voorzitter van de imkersvereniging in Wageningen. Naast honingbijen heeft zij een grote voorliefde voor wilde bijen. Zij is werkzaam bij de Nederlandse Bijenhouders Vereniging op de thema’s biodiversiteit en bijengezondheid.

Hierna volgt de Prijsuitreiking van de voortuinkeuringen in Wageningen door wethouder Erik-Jan Bijleveld.

Elke jaar doorkruisen teams van tuinkeurders 3 keer hun wijk: voorjaar, zomer en herfst. Ze geven punten aan de mooiste voortuinen, mits zichtbaar vanaf de openbare weg. Ook balkons en geveltuinen worden gekeurd. Er wordt gelet op algemene indruk, kleur, biodiversiteit en onderhoud. En zo komen er winnaars uit de bus. De gemeente Wageningen stelt veel prijs op het verfraaien en vergroenen van Wageningen en zorgt voor subsidie, en wethouder Erik-Jan Bijleveld komt de prijzen uitreiken.

Locatie: Tuindorp, Floralaan 20-b, 6707 HR Wageningen
Datum en tijd: 7 november  20:00 uur
Entree: leden en genodigden gratis, niet-leden € 4,- (contant of QR-code) Prijswinnaars hebben per brief een uitnodiging ontvangen.

paardenbloem met een groefbij (Lasioglossum sp.)

Vind je het ook een uitdaging om zelf je zaden te verzamelen, te zaaien en je planten op te kweken voor je (moes)tuin? Leer het “kaf van het koren” te scheiden. Hopelijk heb je de afgelopen maanden de zaaddozen met plant en al verzameld in papieren groentezakken en laten drogen. Neem ze mee, of gebruik de aanwezige planten om te leren hoe gemakkelijk je ze kan schonen. Bij het uitzaaien heb je dan een hoger opkomstpercentage zonder schimmelende zaden. Wat is het daarna fijn als voor de Zadenruilbeurs 2025 al je zaden schoon en keurig in zakjes zitten!

Schrijf je in voor deze workshop bij aanmeldingen@wageningen.groei.nl.
De zaadzakjes zijn tijdens de workshop te koop, ca 25 stuks voor 1 euro.

Plaats: bij Greet Steenhuis, Veerstraat 93, 6703 CB Wageningen
Datum en tijd: 13 november 19:30-22:00 uur
Kosten: leden € 4,-, niet-leden € 7,- (contant of QR-code)

Na een aantal uren in de tuin gewerkt te hebben hark je de laatste snoeiresten op, of schoffel je het laatste stukje van de border. Je tuin ligt er weer prachtig bij, en een goede kop koffie of lekker koel drankje heb je wel verdiend. Iets waar je hoofd dan niet naar staat is het schoonmaken, opbergen en onderhouden van het gebruikte tuingereedschap. Een tuinder hoort zijn gereedschap zorgvuldig te onderhouden door het schoon te maken na elk gebruik, het op een droge plek op te bergen en het regelmatig te smeren. Dit helpt om roest en vastlopen te voorkomen en de levensduur van het gereedschap te verlengen. Je zult merken dat je veel meer plezier van jouw gereedschap zult hebben als je weet hoe je het scherp en schoon houdt. Tijdens deze ochtend wordt verteld over de belangrijkste eigenschappen van tuingereedschap: gesmeed en gehard materiaal, takken-, stok en heggenscharen, enzovoort. Goed onderhoud is belangrijk voor het gereedschap en voor jezelf. Met goed onderhouden gereedschap werk je prettiger en veiliger en het is beter voor de planten, omdat er gladdere snoeiwonden worden gemaakt. Neem je eigen gereedschap mee om er ter plekke onder deskundige leiding van de familie Ostemeijer zelf mee aan de slag te gaan.

** Er zijn nog plaatsen beschikbaar **

Locatie: Osma Bos-, tuin- en parkmachines, Utrechtseweg 117, 6871 DR Renkum
Tijd: 10:00 – 12:00 uur
Kosten: Leden €7,50, niet leden €10,00
Verplicht inschrijven via aanmeldingen@wageningen.groei.nl o.v.v. Onderhoud tuingereedschap.

** De kerstworkshop bloemschikken is helemaal VOL **

Op 28 juni 2025 wordt in Wageningen de Open Tuinendag gehouden. Het leuke van de Open Tuinendag is de inspiratie die tuiniers opdoen in de tuinen van andere tuiniers. Dit is onze oproep om met uw tuin ook mee te doen, want ieder tuiniert op zijn/haar eigen manier en in de praktijk blijkt dat steeds inspirerend te zijn voor bezoekers. Als u denkt dat uw tuin niet bijzonder genoeg is om deel te nemen, lees dan nog even verder. De inspiratie van een tuin komt vaak uit onverwachte hoek. Hoe vaak hebben we niet gehoord dat iemand een geweldige combinatie van planten ziet, terwijl deze juist toevallig ontstaan is. De vorm van een border, een struik die je op zich wel vaker ziet maar nu wat prominenter in de tuin: alles kan een bron van inspiratie zijn. Ook de maat van uw tuin maakt daarbij niet uit: een klein balkon is op een andere manier inspirerend dan een parkachtige tuin. Voor bezoekers is het juist leuk als er afwisseling is. Wilt u meedoen met uw tuin: meldt u dan aan via ineke.jenniskens@gmail.com.

We zouden het als Open Tuinen Dag commissie bijzonder leuk vinden als iemand uit Wageningen ons wil helpen met de organisatie voor het komende jaar. Wilt u meer informatie over hoe u kunt bijdragen, bel dan Ineke Jenniskens (06 2189 4315)

Ook namens Ineke Davidse en Ineke Jenniskens van de Open Tuinendag commissie
Roel Schuring

Afgelopen week was het nog lekker warm en prima weer om onze winterrogge te zaaien op de moestuinvakken waar nog geen groenbemester stond. We hebben volgens voorschrift ongeveer 10 gram zaaizaad per vierkante meter gebruikt en dit licht ingeharkt, omdat ik bang was dat de vogels de zaden ook wel zouden lusten. Daarom ook hebben we de gewasresten op die vakken nog niet weggehaald, zodat ze het zaaisel nog wat beschermen tegen vogels en uitdrogen. Ben benieuwd naar de opkomst. Tegen de tijd dat het goed boven staat kunnen we ook de laatste gewasresten afvoeren naar de composthoop

En zo sukkelt de moestuin steeds verder in slaap onder een dekentje van groenbemesters. Het onkruid groeit nog wel steeds flink door en iedere keer wanneer we na een paar dagen weer eens langs de moestuin fietsen kunnen we weer flink wat uittrekken en uitsteken. Daarbij komt de Groei&Bloei onkruidsteker die ik bij onze PR-tafel had aangeschaft goed van pas. Wat een handig ding is dat!

Wat het ook nog steeds goed doet en eigenlijk steeds beter wordt, is de broccoli. Nou is kool en zandgrond meestal niet zo’n goede combinatie, en de broccoli was in de zomer niet direct geweldig; een paar kleine broccoliroosjes per week, meer was het niet. Maar nu lijkt de vaart er toch in te komen. De planten worden steeds groter en daarmee groeit ook het aantal broccoliroosjes. Ze blijven weliswaar klein, maar hun grote aantal maakt dat het toch de moeite is. De andere groente die we nog steeds oogsten is snijbiet.

Tenslotte is eind oktober de tijd aangebroken om de pastinaken te oogsten. De planten hadden veel mooi loof gemaakt en ik was natuurlijk heel benieuwd of er ook wat onder zat. Helemaal na de tegenvallende opbrengst van de zomerworteltjes, die veel te kort en gevorkt waren. Nou, dat viel niet tegen, zoals je op de foto kunt zien, 340 gram pastinaak schoon aan de haak. Deze zat onder de voorste plant uit het rijtje, dus even afwachten wat de andere hebben gedaan. Pastinaak is lekker om te bakken als alternatief voor aardappels of rijst en als je ze niet lekker vindt, prima om in je tuin te planten voor de mooie bloemstengels volgend jaar. (Tip: de groenteboer heeft ze ook)

Leontine Colon

de eerste pastinaak

Beste lezers/ tuinliefhebbers,

Voor de tuin van het hospice in Wageningen zijn we op zoek naar enthousiaste leden die ons tuinteam willen komen versterken.  Het vraagt gemiddeld van maart tot en met november 4 tot 5 uur per maand. Wat je er voor terugkrijgt is een gezellig team, lekker bezig zijn, kennis delen, voldoening en een glimlach van de gasten. Voor vragen of aanmelden ga je naar hospicewageningenrenkum.nl/vrijwilliger-worden-formulier/ of mail je naar info@hospicewageningenrenkum.nl. Ben je minder van de handen in de grond en zou je juist een meer coördinerende rol willen, dan horen we het ook graag!

In ons hospice vinden we het belangrijk dat de gasten zoveel mogelijk in een vertrouwde omgeving kunnen verblijven tot het einde van hun leven. De tuin heeft daarbij een belangrijke meerwaarde, waar men kan genieten van een natuurlijke fleurige omgeving.

het hospice-team zoekt versterking

Ik zag deze prachtige bladplant voor het eerst bij Crûg Farm in Wales. Deze bijzondere kwekerij heeft een prachtig bostuin waar je veel van hun planten in volwassen stadium kunt bewonderen. Beesia calthifolia bedekte daar een goede vierkante meter met glimmend donkergroen, gemarmerd blad dat ook nog eens wintergroen is. In Nederland heb ik deze plant aangeschaft bij Pieters Planten in Wapenveld, daar is ze ook online verkrijgbaar. Op zijn website staat ook een betere foto van de plant.

Beesia is een echte bosplant die houdt van beschaduwde bosgrond: vochthoudende humusrijke grond. In onze tuin op de Wageningse klei hebben we genoeg schaduw en vocht maar echt humusrijk krijgen we het niet, ondanks grote hoeveelheden blad die we in het najaar erop aanbrengen. Daarom houd ik de plant voorlopig maar in de koude kas in een pot met de juiste grondsoort. Daar doet ze het prima en bloeit ze sinds de zomer met kleine witte bloemetjes. Ik bestuif deze door er dagelijks met een vinger overheen te strijken en dat gaat goed want ik heb inmiddels al meer dan 150 zaden kunnen verzamelen. Deze moeten vers gezaaid worden en een koudebehandeling ondergaan voordat ze kunnen kiemen. Ik zaai ze op vochtig koffiefilter-papier in een plastic stripzakje. Zo bewaar ik ze enkele weken bij kamertemperatuur en daarna leg ik het zakje in de koelkast. Komend voorjaar kan ik ze dan uitzaaien en hopelijk wat meer planten krijgen. En dan kan ik ook eens gaan experimenteren met verschillende soorten potgrond en plekjes in de tuin. Wie weet kan ik dan komend jaar ook wel gaan uitdelen op de ruilbeurs.

Leontine Colon

Beesia calthifolia, bloemetjes, zaadpeultjes met zaden en mijn plant in een pot in de kas

Sow to grow is een Nationaal museum in Enkhuizen dat de historie van de commerciële veredeling van tuinzaadgewassen in beeld brengt. In West Friesland zijn vanaf 1818 veel groenteveredelingsbedrijven ontstaan en groot geworden. Het museum is een voortzetting van het eerdere Nationaal Museum Saet en Cruyt in het Westfriese Andijk. Het is opgericht om de werktuigen, werkwijze en historie van het tuinzaadvak inzichtelijk te maken en te behouden. Mocht je in de buurt zijn, dan is dit misschien wel een bezoekje waard. Het adres is Westerstraat 111, 1601 AD Enkhuizen. De website van het museum, www.sowtogrow.nl,  biedt ook een virtuele tour die je alvast online kunt belijken.

Pien van Dael en Leontine Colon

Dan is er nu de NAJAARSACTIE. Deze loopt van half september tot half november. Nieuwe leden ontvangen als welkomstgeschenk de Groei & Bloei special 'DE KLIMAATTUIN' (winkelwaarde €10,99) en het oktober-, november- en december-nummer van Groei & Bloei 2024 gratis (winkelwaarde €25,47). Ook krijgen ze een eenmalige instapkorting van €20 op het lidmaatschap tot het einde van het jaar 2025 (je betaalt nog €69,50).

Nieuwe leden die zich via een afdeling aanmelden hebben een voordeel boven nieuwe leden die via de landelijke website binnenkomen: via de afdeling krijgen zij een cadeau EN korting, via www.groei.nl moeten zij kiezen tussen het cadeau OF de korting.

h e r f s t