Pleione formosana, een winterharde aardorchidee die in april bloeit.

Wat heerlijk: het voorjaar is écht begonnen! De bomen lopen frisgroen uit, vaste planten komen boven, vogels geven fluitconcerten, zaadjes kiemen... de natuur doet wat ze moet doen.
Werken in de tuin ontspant, geeft rust in een turbulente wereld én relativeert – ja, zelfs als je komkommerzaailingen worden aangevallen door slakken (de rest staat inmiddels veilig 😉).
De grote wereldproblemen kunnen we niet allemaal oplossen, maar in onze tuinen dragen we wél bij aan het herstel van de biodiversiteit. Dat wisten wij al, maar gelukkig zien beleidsmakers dat ook steeds meer. Hoe mooi is het om met je hobby tegelijk iets goeds te doen?

Bij Groei & Bloei draait alles om plezier, leren en elkaar ontmoeten. Bijvoorbeeld op 5 juni, tijdens onze gezellige busreis langs prachtige tuinen en een kwekerij – er is nog plek! Of, als een hele dag voor jou te veel is, kom op woensdagmiddag 14 mei langs in de moestuin van Leontine en Ronald op De Eng. Daarnaast hebben we nog meer leuke activiteiten voor jullie georganiseerd: neem snel een kijkje in onze agenda, er zit vast iets voor je tussen! Kortom: genoeg inspiratie om lekker in beweging te komen. Lees snel verder en ontdek wat we allemaal voor jullie in petto hebben!

Ik sluit snel af, want ik duik zo de vijver in. Letterlijk: 50 jaar oud slib eruit scheppen, met de hand, om het rubber niet te beschadigen. Een flinke klus, maar de beloning wordt een mooie vijver vol planten en waterleven. Tips om dit project te vergemakkelijken zijn meer dan welkom!
Ik wens jullie een prachtige meimaand en graag tot ziens bij een van onze activiteiten!

Ineke Jenniskens
voorzitter Groei & Bloei Wageningen e.o.

Ineke aan het scheppen in haar vijver

In maart 2025 ben ik op de ALV  benoemd tot bestuurslid van Groei & Bloei Wageningen e.o., omdat ik graag wil bijdragen aan groene verbinding. Graag ontmoet ik jullie de komende tijd tijdens een van de activiteiten.

Mijn eerste tuin was een speeltuin voor de kinderen en ons konijn, met een groot speeltoestel en een zandbak. Toen ik in 2010 naar Wageningen kwam, kreeg ik plezier in het bedenken van een mooi ontwerp voor onze tuin en het onderhouden ervan; wat een blijvende bezigheid is geworden. Voor inspiratie bezoek ik jaarlijks zo veel mogelijk tuinen, parken en arboreta overal in het land en soms ook in het buitenland, samen met mijn man Jan-Willem ter Balkt die hier Biologie gestudeerd heeft. Tijdens onze tuinbezoeken begon ik het leuk te vinden om een tuin te analyseren en  te ontdekken wat een tuin/ park/ landschap met je doet, en waar dat door komt. In coronatijd gaf ik ons daarom op voor een opleiding Tuin Architectuur bij de Ontwerp Academie in Boskoop, die ik daar vervolgde met een plantenkennisopleiding. Tot nu is het een fascinerende hobby gebleven, al help ik anderen af en toe met een ontwerp of een tuinadvies.

Inmiddels hebben we er ook een (familie)landje bij in Twente van zo’n 2 hectare waar we de afgelopen jaren heel wat bomen hebben geplant die samen een groeiend voedselbos vormen; met als doel de biodiversiteit te vergroten. Een heerlijke hobby voor als je het leuk vindt om in de natuur bezig te zijn, en waarin je steeds weer nieuwe dingen ontdekt over ‘Groei en Bloei’. Want één ding is zeker: in het ‘groen’ ben je nooit uitgeleerd;  het is dan ook heel inspirerend dat binnen Groei & Bloei Wageningen er veel ruimte is om tips en trucks met elkaar te delen..

Caroline Sleurink

nieuw bestuurslid Caroline Sleurink

Deze lezing staat geheel in het teken van eetbare bloemen. Niet moeilijk om ze te gebruiken, want een toastje met wat salade en een Borago-bloemetje (komkommerkruid) is zo gemaakt en ziet er veel aangekleder uit. Kortom, een leerzame middag dus.
Welke soorten bloemen zijn geschikt om te eten? Hoe kweek je ze? En aan welke eisen moeten de bloemen voldoen? Op al deze vragen krijg je vanmiddag een antwoord. En ook is er de gelegenheid om verschillende bloemen "te proeven".

Plaats: Koetshuis Arboretum Belmonte, Generaal Foulkesweg 94-A, 6703 DS Wageningen
Datum en tijd: Woensdagmiddag 7 mei 14:00-16:30 uur
Kosten: €7,50 (leden gratis)
Het definitieve aantal deelnemers is al doorgegeven ivm bestellen van de bloemen dus aanmelden is niet meer mogelijk.

Borago (komkommerkruid) heeft mooie eetbare bloemen

Veel kinderen maken ieder jaar gebruik van deze mogelijkheid om voor hun moeder gratis een leuk groen stukje te maken, onder begeleiding van onze vrijwilligers.

Locatie: Welkoop, Rijnhaven 10b, 6702 DT Wageningen
Datum en tijd: Zaterdag 10 mei, 9:30 - 15:30 uur

Deelname gratis

De moestuin bloeit! ‘Nu al?’ zou je denken. Nou, best wel. De tuinbonen bloeien volop, zo klein als ze zijn. En de bijen zijn er dol op! Ook de bessenstruiken staan in volle bloei, evenals de aardbeien. Over die laatste hebben we deze week het vogelnet geplaatst. Goed strak gespannen, zodat er geen vogels in kunnen blijven hangen. En tenslotte bloeien de judaspenningen, die we vorig najaar in het vak van de koolplanten hadden gezet uit zaailingen van afgelopen zomer. Om de bestuivers nog beter te bedienen hebben we ook de bloeiende onkruiden laten staan: paardenbloem, paarse dovenetel, akkerviooltjes. Alleen wel zorgen dat ze geen zaad gaan vormen, dus op tijd afknippen.

Onze tuin is uitgebreid met een smalle strook aan de noordkant. Toch mooi 12 m². Daar proberen we zoveel mogelijk inheemse bloeiers te kweken. Deels uit de winterharde eenjarigen die we in de herfst in potjes hadden gezaaid, deels nieuw gezaaid: kleine pimpernel, Reseda lutea, Knautia macedonica, Ammi majus en Ammi visnaga, Nigella, bolderik, korenbloem, goudsbloem, papaver, Borago, esparcette, marjolein en blaassilene. En nog meer soorten.

Van Geja van de stekkenruilapp konden we begin april een kuub houtmulch overnemen, die ligt nu over de vakken verspreid. De snijbiet die we op 19 maart hadden gezaaid had geen enkele moeite erdoorheen te komen, dus die staat nu tussen de tuinbonen mooi boven. We hadden wel vooraf water gegeven na de droge maand maart (..altijd mulchen op een vochtige bodem..). Ook hebben we zandgrondverbeteraar (bentoniet) door de grond gemengd zodat die beter water vasthoudt. Onder de mulch blijft het nu mooi vochtig.

De nieuwe compostbak is klaar en er staan ook al reukerwten tegenaan die met hulp van gaas omhoog gaan klimmen. Er was nog ruimte naast de bak voor de aardappelopslag van vorig jaar, zonde om weg te gooien.

Op woensdagmiddag 14 mei organiseren we een kleine excursie naar onze moestuin in het kader van ‘Kijken in andermans tuin’. De ruimte is beperkt en we kunnen maar 20 mensen tegelijk kwijt, aanmelden is daarom verplicht. Doe dat snelals je ook wilt komen, vóór 10 mei,  bij aanmeldingen@wageningen.groei.nl.

Plaats: Hollandseweg, noordzijde, ca 100 m vanaf de rotonde met de Diedenweg in de richting van Wageningen Hoog. Kom op de fiets, de parkeerruimte voor auto’s in de berm is beperkt.
Datum en tijd: woensdag 14 mei 15:00 uur
Kosten: gratis

Leontine Colon

de moestuin bloeit: paarse Judaspenning, rode bessen, aardbeien en tuinbonen

de nieuwe compostbak

We zijn allemaal wel eens in het Openluchtmuseum in Arnhem geweest, maar heb je dan wel goed op de verschillende tuinen en tuintjes gelet die in het park zijn aangelegd? Dit zijn vaak kleine juweeltjes, waarvoor in de eigen kwekerij planten worden opgekweekt en verzorgd. En ook een mooie kruidentuin.

Tijdens deze excursie zoomen we in op Vergeten groenten: zo noemen we oude groentesoorten die jarenlang niet op ons menu stonden omdat ze uit beeld waren geraakt, ‘vergeten’ waren. Denk bijvoorbeeld aan pastinaak, aardperen, schorseneren, rammenas, postelein of snijbiet. Ze werden vervangen door groenten die makkelijker op grote schaal geteeld konden worden, vaak het hele jaar in de winkel verkrijgbaar zijn en een mooi en fris uiterlijk hebben. Maar nu dus de aandacht voor de vergeten groenten.

Plaats: Openluchtmuseum Arnhem, Hoeferlaan 4, 6816 SG Arnhem
Datum en tijd: 31 mei 13:00-15:00 uur
Toegang museum €16,50 (te betalen aan de kassa van het museum), gratis met Museumjaarkaart.

Rondleiding gratis voor leden; niet-leden €5. Eigen vervoer. Verplicht aanmelden vóór 15 mei via aanmeldingen@wageningen.groei.nl en voor niet-leden door gelijktijdig het bedrag van €5,-over te maken op rekeningnr. NL98 SNSB 0920 526 454 t.n.v. KMTP Groei&Bloei Wageningen o.v.v. uw naam en Openluchtmuseum

vergeten groenten zoals pastinaak

Op donderdag 5 juni staat er weer een bus klaar om ons naar maar liefst naar drie tuinen en een kwekerij te brengen. Een vol programma dus.

De eerste tuin is in het plaatsje Zeeland en ligt rondom een 100 jaar oud boerderijtje. Hij beslaat 3000 m2 en bestaat uit drie gedeelten. De noordkant, die overgaat in het bos. De oostkant met borders die veelal symmetrisch zijn aangelegd, omzoomd door beukenhagen. En de zuidkant met een vijver en uitzicht op de omringende weilanden. Ook zijn er een kleine boomgaard, een moestuin met kas en een kleine kwekerij. Er zijn planten, honing, kaarten en poppenkleertjes te koop.

De tweede tuin is “De Boergondische Tuijn”, deze bevindt zich in Sint Anthonis en is tevens ons lunchadres. Na de lunch met producten uit eigen tuin is er tijd voor een rondleiding. Er is onder andere een biologische “Moe’s tuijn” met vergeten groenten, kruiden en eetbare bloemen, een siertuin, een “Art-Boretum” met een pinetum en natuurlijke kunstobjecten en ook nog een orangerie. In de orangerie bevinden zich meer dan 175 rassen tomaten. In deze tuin wordt gewerkt met de Kosmosagenda van Maria Thun. En er is ook een brocante met eigen inmaak producten. De oppervlakte van deze tuin is ruim 1 ha.

Voor de derde tuin rijden we door naar Lottum: Tuin Verheggen, ruim 4000 m2 groot. Verborgen achter een poort ligt een mooie tuin in Engelse sfeer. Omringd door gemengde borders staat een Oude Hemelboom in het gazon. Er zijn veel verschillende tuinenkamers zoals een vierkleurentuin met taxus zuilen, een rozentuin gecombineerd met kruidachtige planten, een dahlia- en grassentuin, een schaduwtuin en een spectaculaire verzameltuin met een overdaad aan kleuren. Er zijn dahlia’s en andere planten te koop.

Als laatste programmaonderdeel brengen we een bezoek aan de kwekerij van opvallende vaste planten van Marcel de Wagt in Ven-Zelderheide. De kwekerij beslaat ruim 5000 m2. Het assortiment bestaat uit een selectie van vaste planten in expressieve kleuren, schaduwplant varens en siergrassen. We zien er drie voorbeeldborders, te weten een gravelborder, een schaduwborder en een nazomerborder. Al met al belooft het weer een inspirerende dag te worden!

Er zijn op dit moment 33 aanmeldingen dus er is nog plaats in de bus, maar het loopt nu snel vol. Wil je zeker zijn van een plekje, meld je dan snel aan bij aanmeldingen@wageningen.groei.nl.

Kosten € 65,-, leden € 60,-.

Verzamelen op de parkeerplaats van sporthal De Bongerd, Bornsesteeg 2, 6708 PE Wageningen, vertrek daar 8:15 uur, weer terug circa 18 uur.

Verplicht aanmelden bij aanmeldingen@wageningen.groei.nl o.v.v. Busexcursie en door gelijktijdig het bedrag over te maken op rekeningnr. NL98 SNSB 0920 526 454 t.n.v. KMTP Groei&Bloei Wageningen o.v.v. uw naam en Busreis 2025. Kosten inclusief entree, consumpties en lunch.

Groei&Bloei Wageningen en de landelijke Groei&Bloei organiseren de komende maanden nog meer activiteiten, noteer ze vast in je agenda en geef je op waar nodig.

• Zaterdag 14 juni Vaderdagactie voor kinderen bij Welkoop
• Zaterdag 14 en zondag 15 juni Appeltern Plantenfestijn
• Woensdag 18 juni Kijken in andermans tuin, tuin van Saskia Velthausz
• Zaterdag 28 juni Open Tuinendag in Wageningen
• Woensdag 23 juli Bloemschikken in zomersfeer
• Donderdag 7 augustus: workshop Kimchi maken (fermenteren)

Je vindt ze in onze agenda en op de landelijke Groei&Bloei-website, zoals over het Plantenfestijn .

Jaren geleden zagen wij bij Appeltern een bijzondere plant op een grindstrandje bij een vijver. Het moet voorjaar zijn geweest, want er stonden alleen een paar bloemstengels, maar dan wel hele mooie. Stevige, rechtopstaande stelen van wel een meter hoog, met bovenin platte schermen roze bloempjes. Het leek wat op een zwanenbloem. Géén blad. Gelukkig stond de naam op een bordje erbij: Darmera peltata. 

In het voorjaar van 2020 vond ik de plant bij kwekerij Pieters Planten. Ik zette haar in de droge oever op de hoek van de vijver, tussen de vijver en onze Nothofagus-boom,  in de schaduw. Daarna zag ik er niet zo veel meer van. Het ronde blad bleef klein. Een paar jaar later woei de Nothofagus scheef en moest worden weggehaald. Deze week, 5 jaar na het aanplanten, zag ik opeens een trosje roze knopjes bij die hoek van de vijver. Het zou toch niet…? Maar jawel, de flora incognita-app wist het zeker, dit was Darmera peltata! Inmiddels is de bloemstengel omhoog gekomen en zijn de roze bloemen open gegaan: een plaatje! Ernaast is zelfs nog een tweede bloemstengeltje verschenen. Daaronder zie je een dikke vlezige wortelstok van wel 15 cm lang. Ik zal maar wat van de omringende daslook en irissen weghalen. Internet raadt aan om de plant op vochtige maar goed doorlatende grond te zetten. Dat lijkt mij wat tegenstrijdig, maar veel water geven kan natuurlijk altijd. Tenslotte is het misschien geen toeval dat de plant na de natte zomer van 2024 ineens gaat bloeien.

Leontine Colon

Darmera peltata, bloemen op 22 april en blad in de zomer

Als snelgroeiende burgerbeweging bewijst Herenboeren dat de productie van ons dagelijks voedsel anders, beter en vooral duurzamer kan. Verspreid over Nederland zijn er al 22 Herenboerderijen en nog eens tientallen, zoals wij, in oprichting. Met meer dan 9000 Herenboeren is het duidelijk dat deze aanpak aanslaat. Als lid van een natuur gedreven Herenboerderij heb je de unieke kans om de regie over je eigen voedselproductie te nemen.

Een Herenboerderij is een kleinschalige coöperatieve boerderij in eigendom van 200 huishoudens (leden) die hen voorziet van groente, fruit, aardappelen, en eventueel vlees en eieren. Samen hebben ze een boer in dienst die op een duurzame manier kwalitatief hoogwaardig én lokaal voedsel produceert voor de leden-Herenboeren.  

Samen duurzaam voedsel produceren op het prachtige Landgoed De Heerlijkheid in Hemmen. Dat is onze droom! Doe jij met ons mee? We komen graag met iedereen in contact die nieuwsgierig is naar het herenboeren-concept en er meer over wil weten. 

Vanaf half april tot en met eind juni gaan we in diverse woonkernen rondom Hemmen informatiebijeenkomsten organiseren om mensen te enthousiasmeren om mee te doen met onze Herenboerderij De Kleine Wuust. We stellen onszelf voor als kartrekkers, leggen uit waarom we een herenboerderij willen starten. We bespreken het concept en wat het betekent om mee te doen. En er is natuurlijk gelegenheid om vragen te stellen.

We gaan ieder geval langs in Hemmen & Zetten, Dodewaard, Kesteren, Heteren, Wageningen, Rhenen en Renkum. En misschien nog wel meer woonkernen! Daarnaast verzorgen we ook een aantal Webinars voor eenieder die niet in de gelegenheid is om naar een van de locaties te komen. De eerste informatiebijeenkomsten waarvoor jij je kunt aanmelden zijn: 

• HEMMEN: Zaterdag 3 mei 2025 van 13.30 tot 15.00 uur of van 15.30 tot 17.00 uur in In het Pakhuis, Boelenhamsestraat 7, Hemmen met bezoek aan De Kleine Wuust Meld je aan  
• RHENEN: Donderdag 8 mei 2025 van 20.00 tot 21.30 uur in Podium De Vlam, Beukenlaan 2, Rhenen Meld je aan  
• DODEWAARD: Woensdag 14 mei 2025 van 20.00 tot 21.15 uur bij Van de Garde, Tuinmeubelen, Edisonring 14, 6669NB Dodewaard Meld je aan 
• ONLINE: Donderdag 15 mei 2025 van 20.00 tot 21.15 uur Webinar Meld je aan  

Houd onze website in de gaten en meld je aan voor de nieuwsbrief om als eerste op de hoogte te zijn van nieuwe data voor de informatiebijeenkomsten. 

Ga je liever meteen mee op bezoek bij een andere Herenboerderij in de omgeving, dat kan ook! We gaan in mei naar Herenboerderij de Willemshoeve (in Soest) en de Lingezegen (bij Nijmegen). Geef je op via deze aanmeldlink: Ik ga mee! 

In de laatste nieuwsbrief van Stichting Steenbreek staan weer enkele interessante onderwerpen:

Webinar Tuinrapport 14 mei 19.30 – 20.30 uur.
Wil je weten hoe jouw eigen tuin scoort op biodiversiteit, temperatuur, CO2-opslag, luchtkwaliteit, waterbuffering, bestuiving en voedselproductie? Meld je dan aan op www.tuinrapport.nl. Vul een makkelijke vragenlijst in en zie direct waar jij nog dingen kunt verbeteren. Je krijgt concrete tips en acties waarmee je planten en dieren een fijne plek geeft in jouw tuin. Ook kun je zien welke soorten er al bij jou in de buurt zijn gespot. Op woensdag 14 mei van 19.30 uur tot 20.30 uur zal er een online bijeenkomst zijn over Tuinrapport. We praten je graag bij hoe je mee kunt doen, hoe je kunt helpen met de bomenmonitor en hoe je waarnemingen van planten en dieren in jouw omgeving ziet. Na aanmelding ontvang je de link naar het webinar. Ben jij erbij? Meld je hier aan.

Boekentip Tuinieren voor wilde dieren 
Bij KNNV Uitgeverij is onlangs het boek Tuinieren voor wilde dieren van bioloog Barbara Rijpkema verschenen. Het is een inspiratieboek vol praktische tuinideeën en observatietips. De uitgave is mede tot stand gekomen dank zij een financiële bijdrage van Stichting Steenbreek. Tuinieren voor wilde dieren – Kijk het hele jaar je ogen uit! Is een compleet herziene uitgave van het boek dat enige jaren geleden onder dezelfde titel is verschenen. In deze vernieuwde en opnieuw geschreven uitgave staan onder andere veel meer observatietips.

Koop meer inheemse en biologische planten
De Maand van de Groene Tuin, een initiatief van Milieu Centraal, heeft extra aandacht voor inheemse en biologische planten. Inheemse planten ondersteunen bedreigde insecten zoals bijen doordat ze van nature in Nederland voorkomen. Veel reguliere planten bevatten bestrijdingsmiddelen die schadelijk zijn voor insecten zoals bijen, terwijl biologische varianten dat niet hebben. Kijk ook eens voor nuttige tips om duurzaam te tuinieren bij het tienpuntenplan van Groei&Bloei .

Dan is er nu de voorjaarsactie. Lid worden via de afdeling is extra aantrekkelijk. Want via deze actie ontvang je in mei als nieuw lid het gratis welkomstcadeau, een berkenhouten vogelhuisje voor o.a. mussen en boomklevertjes twv €19,95, het meinummer van Groei&Bloei én korting op het lidmaatschap tot eind 2025. Als je daarentegen lid wordt via de landelijke website moet je als nieuw lid een keuze maken tussen óf korting lidmaatschap óf gratis cadeau. Je kunt het inschrijfformulier aanvragen op info@wageningen.nl.

Tot 16 mei (meinummer) betaal je per 1 juni €43,95 (in plaats van €54, dit is ruim €10 korting).

nu in bloei: Corydalis temulifolia 'Chocolate Stars'